« پرورش كرم ابريشم »

پروانه کرم ابریشم

گونة اهلي كرم ابريشم كه پرورش آن از آغاز تا امروز متداول بوده است تقريباً در 4600سال پيش به طور اتفاقي توسط ملكة چين در هنگام قدم زدن در جنگلي با پيداكردن پيله اي از روي درخت توت و تنيدن تارهاي آن دور انگشت خود كشف كرد. راندمان يك جعبة تخم نوغان كه 20000عدد تخم دارد حدود 20 الي 25 كيلو پيله است كه تا 40كيلوگرم قابل افزايش است. براي پرورش هر جعبه تخم نوغان حدود 40 مترمربع فضا لازم است. به طور متوسط هر 30كيلو پيله تر 5/4 كيلو ابريشم خام مي دهد كه اگر در صنعت فرش بكار رود حدود 2 مترمربع با آن فرش بافته مي شود.

مجموعاً از زماني كه تخم ها باز شده تا وقتيكه شفيره مي شوند وبه داخل پيله مي رود 45 روز طول مي كشد.

 در چرخة زندگي كرم ابريشم 4 مرحله وجود دارد:

الف ) تخم

ب ) لارو

ج ) شفيره

د ) پروانه

الف ) تخم كرم ابريشم بيضي شكل بوده و اندازة آن در نژادهاي مختلف متفاوت است. رشته هاي آن از جنس كتين بوده وداراي منافذي جهت تنفس است.

تفريخ تخم نوغان :

ايجادشرايط لازم براي رشد جنين تخم نوغان و خروج لارو از آن را تفريخ مي نامند. رطوبت مناسب براي تمام مراحل تفريخ ثابت و معادل 75 تا 80 درصد است. دماي لازم براي تفريخ در طول دوره متفاوت بوده و از 15 تا 25 درجه سانتيگراد متفاوت است. اطاق تفريخ بجز در مرحله تاريكي دادن ، روزانه تا 16 ساعت در روشنايي كامل مي باشد.

ب ) لارو: بخش اعظم ودر عين حال پيچيده ترين دوران زندگي كرم ابريشم دوران لاروي مي باشد. مدت لاروي تا زمان تبديل شدن آن به شفيره 25 الي 30 روز مي باشد. مراحل لاروي كرم ابريشم ومدت هر يك به شرح زير است:

سن اول خواب اول سن دوم خواب دوم سن سوم خواب سوم سن چهارم خواب چهارم سن پنجم

4 روز 5/3 روز 5/4 روز 6 روز 8 روز

24 ساعت به طول مي انجامد وپوست اندازي مي كند

ج ) شفيره : تبديل شدن لارو به شفيره با شروع يك مرحله پوست اندازي همراه مي باشد . ولي لارو از زير پوست جديد خارج نمي شودبلكه به جسم زردي به نام پوپال تبديل مي شود. مرحلة شفيرگي در حقيقت مرحلة از بين رفتن شكل لاروي و ظهور حشرة كامل است. كرم ابريشم در مرحلة شفيرگي تغذيه نمي كند. مرحلة تنيدن پيله 3 تا 4 روز به طول مي انجامد.

د ) پروانه كرم ابريشم : چنانچه پوپال را نكشند وبه رويش خود ادامه دهد ، پس از 3 هفته تبديل به يك پروانه بالغ مي شود. پروانه كرم ابريشم قدرت پرواز ندارد و در همان روز اول تخم گذاري مي كند. هر پروانه ماده 400 تا 600 تخم مي ريزد.

طرز تهية ابريشم :

جهت تهية تارهاي ابريشم بايستي رشتة حيات پيله را قبل از كامل شدن مرحلة شفيرگي قطع كرد و به اصطلاح آن راخفه نمود تا از تبديل آن به پروانه جلوگيري شود. روشهاي مختلفي جهت قطع اين رشتة حياتي اعمال مي شودكه عبارتنداز : آفتاب ، بخار آب جوش ، هواي گرم و روشهاي شيميايي.

وزن پيله، ابريشم است و طول تار آن در بعضي از پيله ها 500 متر و برخي ديگر حتي به 1200 متر هم مي رسد. درشرايط مناسب 11 كيلوگرم پيلة تازه در حدود 1 كيلوگرم ابريشم خام مي دهد و به همين ميزان ابريشم وازده حاصل مي شود. تارهاي ابريشم قدرت ارتجاعي بالايي دارند وتا 20% خاصيت كششي دارند. قدرت تار ابريشم نيز زياد است وبرابر قدرت يك سيم آهني باهمان ضخامت است.

8. برس

9. قفس ملكه

10. بچه گير

ادامه حشرات و اهمیت آنها -پروانه کرم ابریشم

پروانه  کرم ابریشم

 یکی از حشرات بسیار سودمند پروانه کرم ابریشم است که در صنعت نوغانداری درامدهای کلانی را نصیب جامعه می کند.این صنعت در ایران جای خود را پیدا کرده است و اهمیت این حشره به درستی شناخته شده است.۸۰هزار خانوار كشاورز در استانهاي گيلان، گلستان، مازندران، خراسان، آذربايجان شرقي، اصفهان و فارس در كنار كار كشاورزي به پرورش كرم ابريشم اشتغال دارند كه ازاين تعداد ‪ ۴۰هزار خانوار آن در گيلان زندگي مي‌كنند.نوغانداران كشور هر سال حدود سه هزارو ‪ ۵۰۰تن پيله تر توليد مي‌كنند كه در كارگاههاي سنتي به نخ خالص ابريشم تبديل مي‌شود و به مصرف بافت فرشهاي ابريشمي مي‌رسد.كرم ابريشم پس از حدود ‪ ۴۵تا ‪ ۶۰روز نگهداري و تغذيه با برگ درخت توت به دور خود پيله مي‌تند. پيله تر قبل از آنكه كرم داخل آن به پروانه تبديل شود در كارگاهها و كارخانه‌هاي پيله خشك كني، خشك و سپس نخ كشي مي‌شود. پرورش كرم ابريشم از نقطه نظر بازگشت سرمايه گذاري نسبتا سريع است. اين فعاليت مي تواند به عنوان منبع درآمد ارزي كشور از طريق توليد مواد خام,‌ نخ ابريشم قالي, توليد پارچه ابريشمي و ساير فعاليت هاي مربوط به صنعت ابريشم قرارگيرد. با توجه به توسعه اين بخش توليدي, فرصت زيادي براي توسعه صنايع دستي فراهم مي شود كه توسعه اين بخش صنعت به نوبه خود كمك فراواني به جامعه روستايي خواهد نمود و باعث بكارگيري نيروهاي مازاد بخش كشاورزي و زنان روستايي را فراهم خواهد ساخت.

براي تهيه الياف ابريشم, كرم ابريشم را در مكانهايي به نام تلنبار نگهداري كرده و با برگ توت تغذيه مي كنند. كرم ابريشم پس از طي مراحل لاروي اقدام به تنيدن پيله به دور خود مي كند. پس از تكميل پيله تني به فاصله يك تا دو روز اقدام به خشك كردن پيله ها به يكي از سه روش زير عمل مي كنند:‌الف) روش گرماي خشك بوسيله حرارت مستقيم آفتاب داغ ب) روش گرماي مرطوب با بخار آب ج) روش مركب با استفاده از دو روش فوق به صورت توام مواد مورد نیاز نوغان (كرم ابريشم) و برگ درخت توت می باشد.

در پى گسترش الياف و ابريشم هاى مصنوعى و به انزوا كشيده شدن صنعت ابريشم، انستيتو ملى علوم كشاورزى زيستى (NIAS) واقع در تسوكوبا به فكر پرورش كرم هاى ابريشم تراريختى (تغييريافته ژنتيكى) افتاد كه بتوانند به جاى ابريشم پروتئين توليد كنند. شركت صنايع توراى (Toray) كه در زمينه توليد الياف، فرآورده هاى دارويى و تجهيزات پزشكى فعاليت دارد در ناحيه اهيم (Ehime) دست به ايجاد كارخانه اى موسوم به «كارخانه حشرات» زده است كه محصول آن پروتئينى به نام اينترفرون است كه معمولاً در درمان عفونت هاى ويروسى سگ ها و گربه ها مورد استفاده قرار مى گيرد.

كرم هاى ابريشم پس از دريافت نوعى ويروس تغييريافته ژنتيكى به قفسه هاى خاصى انتقال پيدا مى كنند و آن قدر در آنجا نگهدارى مى شوند تا ويروس هاى موجود در بدن آنها رشد كند.

ژاپن در راس كشورهاى پرورش دهنده كرم هاى ابريشم قرار دارد. براساس گزارش هاى ارائه شده بيش از هزار گونه كرم ابريشم در جهان وجود دارد كه ژاپن قادر به پرورش و توليد بيش از ۶۰۰ نوع از آنها است. فعالیت تحقیقاتی ذکر شده بالا نیز توسط سازمان فرآورده هاى دارويى حيوانات  که در ژاپن مستقر است صورت میگیرد.